Hoạt động nhượng quyền thương hiệu đang trở nên phổ biến và đa dạng trong nhiều lĩnh vực kinh doanh. Dự kiến, số lượng các ngành kinh doanh cá nhân sử dụng mô hình này sẽ tiếp tục tăng lên 120 ngành và có xu hướng phát triển mạnh mẽ. Với sự phát triển của công nghệ và sở hữu trí tuệ, không có lĩnh vực kinh doanh nào bị loại trừ khỏi hoạt động này. Hãy cùng BICTweb khám phá thêm về các khía cạnh hấp dẫn của hoạt động kinh doanh nhượng quyền này.
Nhượng quyền thương hiệu là gì?
Nhượng quyền thương hiệu là một hình thức kinh doanh, trong đó một cá nhân hoặc tổ chức có tên là bên nhận quyền được phép sử dụng thương hiệu của bên nhượng quyền để kinh doanh sản phẩm hoặc dịch vụ trong một khoảng thời gian nhất định, và trả cho bên nhượng quyền phí nhượng quyền.
Mô hình nhượng quyền thương hiệu là một hoạt động phổ biến, mà hiện nay đã trở thành một phần của các hoạt động kinh doanh, từ quảng cáo, marketing cho đến việc phân phối sản phẩm.
Doanh nghiệp lựa chọn nhượng quyền thương hiệu khi bên nhận quyền sở hữu thương hiệu đủ lớn, muốn và có khả năng mở rộng thương hiệu, nhưng không có đủ tài chính, và mô hình kinh doanh của bên nhượng quyền đã được chứng minh là có lợi nhuận. Điều kiện để bên nhận quyền là đồng ý tuân theo các thỏa thuận của bên nhượng quyền thương hiệu và cả hai bên cùng có lợi từ thỏa thuận này.
Vai trò của bên nhượng quyền thương hiệu và bên nhận quyền
Đối với bên nhượng quyền:
– Cung cấp đầy đủ tài liệu hướng dẫn, giải pháp kinh doanh và duy trì tài sản thương hiệu cho bên nhận quyền. Họ cũng sẽ hỗ trợ bên nhận quyền và kiểm soát một số hoạt động khi cần thiết để bảo vệ tài sản thương hiệu.
– Chịu trách nhiệm với chi phí đào tạo nhân viên và quản lý ban đầu, cũng như chi phí tiếp thị cho bên nhận quyền.
– Đối xử công bằng và tôn trọng bên nhận quyền.
Đối với bên nhận nhượng quyền:
– Trả cho bên nhượng quyền chi phí nhượng quyền và phí bản quyền để được sử dụng tài sản thương hiệu và được hướng dẫn, hỗ trợ trong hoạt động kinh doanh.
– Phải tự mình đầu tư vào cơ sở vật chất, mặt bằng, nhân lực và tiền lương.
– Không được phép sử dụng thương hiệu để mở các cơ sở kinh doanh khác hoặc sản phẩm/dịch vụ tương tự và không được thực hiện bất kỳ hành động nào ảnh hưởng đến uy tín của thương hiệu.
– Phải tuân thủ kiểm soát, hướng dẫn và quyết định của bên nhượng quyền.
– Có thể đề xuất các ý tưởng và phương pháp cải tiến cho bên nhượng quyền áp dụng.
Các hình thức nhượng quyền thương hiệu phổ biến
Sau khi đã hiểu được ý nghĩa của việc nhượng quyền thương hiệu, chúng ta sẽ cùng điểm qua những hình thức nhượng quyền thương hiệu phổ biến nhất hiện nay. Có tổng cộng 6 hình thức này, mỗi hình thức đều có những đặc điểm riêng biệt, hãy cùng tìm hiểu chi tiết dưới đây để có cái nhìn tổng quan và thú vị hơn.
Nhượng quyền toàn bộ mô hình kinh doanh
Phương pháp nhượng quyền mô hình kinh doanh đòi hỏi doanh nghiệp chuyển giao toàn bộ yếu tố thương hiệu cho bên nhận nhượng quyền, bao gồm bộ nhận diện thương hiệu, công thức, công nghệ, hệ thống quy trình sản phẩm/dịch vụ và tài liệu đào tạo. Đây là một hình thức phổ biến trong lĩnh vực thương hiệu, thường được áp dụng trong các ngành cà phê, trà sữa, thức ăn nhanh và bán lẻ.
Với phương pháp này, bên nhận nhượng quyền phải trả hai khoản phí cho bên nhượng quyền: phí nhượng quyền và phí bản quyền. Thời hạn hợp đồng có thể kéo dài từ 5-30 năm. Tuy nhiên, bên nhượng quyền cũng có thể hỗ trợ bên nhận nhượng quyền về chi phí thiết kế, xây dựng cơ sở, lắp đặt thiết bị và chi phí marketing.
Nhượng quyền sản phẩm
Nhượng quyền sản phẩm là một phương thức trong đó bên nhận quyền được phân phối sản phẩm của bên nhượng quyền. Trong quá trình này, bên nhận quyền được cấp phép sử dụng nhãn hiệu, hệ thống kinh doanh, hoạt động kinh doanh hoặc một phần trong quy trình sản xuất sản phẩm. Hình thức nhượng quyền này thường dựa trên mối quan hệ giữa nhà sản xuất và đại lý phân phối, và được áp dụng chủ yếu trong ngành ô tô, xe máy, máy tính, phụ tùng sửa chữa và nhiều ngành khác.
Trong số này, nhượng quyền sản phẩm trong ngành bán lẻ được coi là phần chiếm tỷ lệ cao nhất trong doanh thu tổng của các doanh nghiệp nhượng quyền.
Nhượng quyền đầu tư
Nhượng quyền đầu tư là một phương pháp đáng chú ý trong lĩnh vực kinh doanh, đặc biệt là trong các dự án lớn như phim điện ảnh, bất động sản,… Bằng cách này, các bên được nhượng quyền đầu tư tham gia vào dự án bằng cách đóng góp vốn, tham gia quản lý và giám sát dự án, đồng thời đóng góp vào việc tạo ra lợi nhuận. Sau đó, họ có thể thu hồi vốn và nhận thêm lợi nhuận từ dự án.
Nhượng quyền kinh doanh
Nhượng quyền kinh doanh là một hình thức cho phép cá nhân hoặc tổ chức đồng ý mua quyền sử dụng thương hiệu, sản phẩm và dịch vụ của một đơn vị khác để tiến hành kinh doanh và quản lý doanh nghiệp theo thỏa thuận. Với hình thức này, bên nhận quyền phải đầu tư vào việc mua các sản phẩm, thiết bị và phương tiện cần thiết để phục vụ hoạt động kinh doanh. Các dịch vụ thuộc loại này bao gồm việc trở thành đại lý vé máy bay, đại lý du lịch, dịch vụ sửa chữa và nhiều hơn nữa.
Nhượng quyền có tham gia quản lý
Hình thức nhượng quyền có tham gia quản lý thường được áp dụng trong lĩnh vực kinh doanh nhà hàng, khách sạn và các chuỗi F&B, nhằm hỗ trợ doanh nghiệp duy trì sự ổn định, đảm bảo chất lượng và đồng bộ hóa sản phẩm/dịch vụ. Theo hình thức này, bên nhượng quyền sẽ cung cấp các tài sản thương hiệu, hình thức kinh doanh cũng như người quản lý tại địa điểm được nhượng quyền, kèm theo tài liệu đào tạo nhân viên.
Nhượng quyền chuyển đổi
Nhượng quyền chuyển đổi là một hình thức phù hợp cho doanh nghiệp có nhiều chi nhánh (từ 6 chi nhánh trở lên) đã hoạt động hiệu quả và đặt mục tiêu phát triển thương hiệu mạnh mẽ và phủ rộng hơn. Các vị trí mà nhượng quyền lựa chọn để chuyển đổi là những địa điểm đã được chứng minh là ổn định và mang lại doanh thu tốt. Bằng cách này, nhượng quyền cho phép các bên nhận quyền đầu tư hoặc tham gia trực tiếp vào quản lý.
Ưu và nhược điểm của nhượng quyền thương hiệu
Đối với bên nhượng quyền thương hiệu
Ưu điểm
- Tận dụng được nguồn vốn từ bên nhận quyền: Trong quá trình nhượng quyền, bên nhận quyền sẽ đầu tư một khoản tiền vào mô hình kinh doanh của bên nhượng quyền. Điều này giúp bên nhượng quyền không cần phải bỏ ra tiền đầu tư để mở rộng mô hình kinh doanh.
- Mô hình kinh doanh có thể mở rộng nhanh chóng hơn: Việc mở rộng mô hình kinh doanh là một ưu tiên quan trọng đối với doanh nghiệp, nhưng đôi khi gặp nhiều hạn chế về tài chính và nhân lực. Nhượng quyền thương hiệu là một giải pháp tốt để doanh nghiệp nhanh chóng mở rộng mô hình kinh doanh.
- Hình ảnh thương hiệu được phủ sóng rộng rãi: Việc mở rộng mô hình kinh doanh đồng nghĩa với việc thương hiệu doanh nghiệp xuất hiện nhiều hơn, mang lại nhiều giá trị cho cả bên nhượng quyền và nhận quyền.
- Tăng lợi nhuận: Bên nhượng quyền không chỉ nhận được chi phí nhượng quyền và bản quyền, mà còn có lợi nhuận từ việc bên nhận quyền mua sản phẩm và nguyên liệu từ mình.
Nhược điểm
- Mất quyền kiểm soát trong kinh doanh khi tham gia vào mô hình này: Điều này đồng nghĩa với việc bên nhận quyền sẽ nắm quyền điều hành chính và bên nhượng quyền sẽ gần như không còn khả năng can thiệp trong quá trình kinh doanh.
- Dễ dàng phát sinh những tranh chấp: Điều này không thể tránh khỏi khi hai bên có thể có những bất đồng trong quá trình thương lượng và thỏa thuận. Các tranh chấp này có thể gây tổn hại về mặt tài chính và thời gian cho cả hai bên.
- Mô hình này đòi hỏi nhiều nguồn lực để kiểm tra và giám sát hoạt động của bên nhận quyền: Nếu không có kiểm soát đúng hạn, có thể xảy ra những hoạt động sai trái so với quy định ban đầu đã được thiết lập, dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng.
- Uy tín thương hiệu có thể bị ảnh hưởng: Nếu bên nhận quyền không duy trì hiệu quả hoạt động kinh doanh và không tuân thủ quy trình đã đề ra, sẽ ảnh hưởng không tốt đến uy tín và danh tiếng của thương hiệu.
Ví dụ về nhượng quyền của một số thương hiệu lớn tại Việt Nam
Thị trường nhượng quyền kinh doanh tại Việt Nam đang phát triển mạnh mẽ và vượt qua những khó khăn do dịch bệnh và kinh tế. Dưới đây là các ví dụ về nhượng quyền thành công của một số thương hiệu lớn tại Việt Nam.
Nhượng quyền KFC
KFC nổi tiếng trên toàn thế giới với sản phẩm gà rán và hiện đang hoạt động tại 118 quốc gia, chiếm 50% thị trường fast food toàn cầu với hơn 14.000 cửa hàng. Chi phí để nhượng quyền KFC tại Việt Nam dao động từ 1.300.000 – 2.500.000 USD.
Khi KFC đến Việt Nam vào năm 1997, thị trường ăn nhanh vẫn còn xa lạ với khái niệm này. KFC đã làm việc chăm chỉ để tạo thực đơn phù hợp với người tiêu dùng Việt Nam, bên cạnh món gà rán truyền thống. Họ cũng thường xuyên ra mắt các món mới để thu hút khách hàng.
Tại thời điểm này, KFC cũng là thương hiệu nhượng quyền đầu tiên tại Việt Nam và đã gặp nhiều khó khăn. Thị trường Việt Nam yêu cầu thay đổi nhận thức của người tiêu dùng đối với dịch vụ ăn nhanh. Sau 17 năm, KFC Việt Nam đã mở gần 140 nhà hàng trên 18 tỉnh thành với hơn 4.000 nhân viên.
Nhượng quyền Tocotoco
Tocotoco – Thương hiệu trà sữa đang thu hút sự quan tâm lớn từ giới trẻ Việt Nam. Với sự hiện diện của mình tại khắp các tỉnh thành trên toàn quốc, đặc biệt là tại các thành phố lớn, Tocotoco đã trở thành một tên tuổi không còn xa lạ.
Sự phổ biến và thành công của Tocotoco đã khiến cho việc nhượng quyền của thương hiệu này trở nên hấp dẫn và được nhiều người săn đón. Mặc dù chi phí nhượng quyền cao hơn so với các điểm kinh doanh thông thường, nhưng với giá trị thương hiệu và doanh thu ổn định, việc đầu tư vào nhượng quyền Tocotoco sẽ nhanh chóng đem lại lợi nhuận và hoàn lại vốn.
Nhượng quyền Circle K
Circle K là một chuỗi cửa hàng tiện lợi quốc tế ra đời tại Texas, Mỹ vào năm 1951. Với sự phát triển suốt hơn 70 năm, Circle K đã trải rộng mạng lưới hoạt động tại hầu hết các quốc gia trên toàn cầu, bao gồm hơn 14.000 cửa hàng được điều hành trực tiếp và hơn 2.000 cửa hàng được nhượng quyền Circle K. Ở Việt Nam, Circle K hiện có 400 cửa hàng được nhượng quyền trên toàn quốc và có mặt tại các thành phố lớn như Sài Gòn, Hà Nội, Vũng Tàu, với vị trí đắc địa.
Không chỉ là một cửa hàng tiện lợi bán thức ăn nhanh và cà phê, Circle K còn cung cấp không gian thoải mái cho khách hàng thưởng thức và trải nghiệm dịch vụ miễn phí. Với mức độ phủ sóng rộng và sự yêu thích của nhiều người, Circle K dự kiến sẽ mở rộng và mở thêm nhiều cửa hàng hơn trong tương lai.
Nhượng quyền Highlands Coffee
Highlands Coffee, một trong những chuỗi cửa hàng cà phê nhượng quyền được yêu thích nhất ở Việt Nam, đã thu hút sự quan tâm đáng kể từ các nhà đầu tư nhờ sự hiện diện rộng khắp và doanh thu ấn tượng. Cơ hội nhượng quyền thương hiệu của họ được săn đón vì một số lý do sau đây.
- Thương hiệu Highland Coffee có mức độ nhận diện và phủ sóng rất cao. Cho đến nay, nó vẫn là một trong những thương hiệu cà phê thành công nhất ở Việt Nam.
- Các cửa hàng cà phê có không gian mở rộng và độc đáo.
- Thực đơn của họ mang đến nhiều loại đồ uống độc đáo với mức giá hợp lý, khác biệt so với các đối thủ cạnh tranh.
Tham gia cơ hội nhượng quyền của Highlands Coffee có thể mang lại nhiều lợi ích nhờ tiềm năng và ưu điểm hiện có. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng chi phí nhượng quyền tương ứng cũng rất đáng kể.
Lời kết
Trên đây, BICTweb đã chia sẻ với chúng tôi về mô hình nhượng quyền thương hiệu phổ biến hiện nay. Chúng tôi hy vọng rằng thông qua bài viết trên, quý vị sẽ có được cái nhìn tổng quan về hình thức nhượng quyền.
BÀI VIẾT LIÊN QUAN